Ο τελευταίος πασάς
των Ιωαννίνων (Εσάτ Πασάς)
Posted by egiannina in ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ ΚΕΙΜΕΝΩΝ
Του Χρήστου Χριστοβασίλη
Είναι υιός δευτερότοκος του επί πολλά έτη
χρηατίσαντος Δημάρχου ΙωαννίνωνΑχμέτ Βεχήπ αφένδη, του επικληθέντος Χαλαστή.
Άγει το 50ον περίπου έτος της ηλικίας του και φέρει τον βαθμόν του
αντιστράτηγου, ένεκα της μεγάλης αυτού στρατιωτικής αξίας.
Είναι ανήρ ευθύς, τίμιος, ελεήμων
φιλάνθρωπος, ευγενής και αρτιώτατα στρατιωτικώς πεπαιδευμένος, ωραιότατος και
συμπαθέστατος. Υπήρξε μαθητής του Γκλοτς πασά, ο οποίος κατά
τας εξετάσεις του εν τη στρατιωτική Σχολή της Κων/πόλεως, τον είχε συστήσει
λόγω του αρίστου βαθμού, ούτινος δικαίως ηξιώθει, ως υπότροφον της Τουρκικής
Κυβερνήσεως εις την Στρατιωτικήν Ακαδημίαν του Βερολίνου. Αλλ’ αντ’ αυτού
εστάλει συμμαθητής του τις, Εσσάτ και αυτός καλούμενος, αλλά μην έχων την
απαιτούμενην αξίαν.
Μετά τίνα καιρόν συναντήσας αυτόν ο Γκλοτς
πασάς, εξεπλάγει διότι τον έβλεπεν εν Κωνσταντινούπολει, ενώ τον ενόμιζεν εν
Βερολίνω, και ούτως επληροφορήθει ότι έτερος είχε σταλεί εκεί αντ΄ αυτού.
Μετέβη αμέσως παρά τω Σουλτάν Χαμίτ και εζήτησαν ως χάριν παρ΄αυτού προσωπικήν
την αποστολήν του Εσσάτ τούτου εις Βερολίνον προς ευρυτέραν σπουδήν της
στρατιωτικής τέχνης, εξηγήσας την μεγάλην αξίαν του νεαρού αξιωματικού όπερ και
με μεγάλην ευχαρίστησιν εδέχθει ο Σουλτάνος.
Μετά διανομήν οκτώ ετών εν Βερολίνω όπου συνεμαθήτευσε και μετά της Α. Β. Υψηλότητος του Διαδόχου Κωνσταντίνου, ο Εσσάτ επέστρεψεν εις Κωνσταντινούπολιν ταγματάρχης των Γενικών επιτελών και διωρίσθει υπασπιστής του Σουλτάνου και καθηγητής των ανωτέρων στρατιωτικών μαθημάτων εν τη αυτόθι Στρατιωτικής Σχολή.
Μετά διανομήν οκτώ ετών εν Βερολίνω όπου συνεμαθήτευσε και μετά της Α. Β. Υψηλότητος του Διαδόχου Κωνσταντίνου, ο Εσσάτ επέστρεψεν εις Κωνσταντινούπολιν ταγματάρχης των Γενικών επιτελών και διωρίσθει υπασπιστής του Σουλτάνου και καθηγητής των ανωτέρων στρατιωτικών μαθημάτων εν τη αυτόθι Στρατιωτικής Σχολή.
Επί της καθηγεσίας του Εσσάτ πασά αι εν
Κωνσταντινούπολει Στρατιωτικαί Σχολαί ήλλαξαν τελείως όψη επί τα βέλτιω, ένεκα
δε της μεγάλης του επιστημονικής αξίας προήχθει ταχέως εις υποστράτηγον και
αντιστράτηγον. Τον βαθμόν δε τούτον είχεν εν Θεσσαλονίκη, ότε εκηρύχθει το
Σύνταγμα.
Ο Εσσάτ πασάς δικαίως εθεωρήθει ως κορωνίς του Τουρκικού στρατού και ως τούτω τω ανετέθει η άμυνα της ιδιαιτέρας πατρίδος του, των Ιωαννίνων, ην ετίμησε και ως αξιωματικός και ως Ιωαννίτης. Η πόλις των Ιωαννίνων οφείλει μεγάλην ευγνωμοσύνην εις τον γενναίον πρόμαχον της, διότι και την τάξιν ετήρησεν ακεραίαν καθ’ όλον το διάστημα του πολέμου και τα άτακτα αλβανικά στοιχεία ετιμώρησε πολλούς Αλβανούς κρεμάτας δια διάφορα εγκλήματα των κατά των χριστιανών. Τούτον μόνον αρκεί να είπωμεν προς τιμήν αυτού ότι καθ’ όλον το διάστημα του πολέμου οι Έλληνες των Ιωαννίνων εξήρχοντο μετά των συζύγων και θυγατέρων των εις περίπατον και δεν εγένετο η παραμικρά προσβολή κατ’ αυτών εκ μέρους του ατίθασου Τουρκικού στρατού.
Ο Εσσάτ πασάς δικαίως εθεωρήθει ως κορωνίς του Τουρκικού στρατού και ως τούτω τω ανετέθει η άμυνα της ιδιαιτέρας πατρίδος του, των Ιωαννίνων, ην ετίμησε και ως αξιωματικός και ως Ιωαννίτης. Η πόλις των Ιωαννίνων οφείλει μεγάλην ευγνωμοσύνην εις τον γενναίον πρόμαχον της, διότι και την τάξιν ετήρησεν ακεραίαν καθ’ όλον το διάστημα του πολέμου και τα άτακτα αλβανικά στοιχεία ετιμώρησε πολλούς Αλβανούς κρεμάτας δια διάφορα εγκλήματα των κατά των χριστιανών. Τούτον μόνον αρκεί να είπωμεν προς τιμήν αυτού ότι καθ’ όλον το διάστημα του πολέμου οι Έλληνες των Ιωαννίνων εξήρχοντο μετά των συζύγων και θυγατέρων των εις περίπατον και δεν εγένετο η παραμικρά προσβολή κατ’ αυτών εκ μέρους του ατίθασου Τουρκικού στρατού.
Ο Εσσάτ πασάς εκτός της Ελληνικής, ήτις
είναι η μητρική αυτού γλώσσα και της Τουρκικής, εις ην εσπούδασε τα εγκύκλια
του μαθήματα, γνωρίζει την Γερμανικήν και την Γαλλικήν ως εσπούδασε κατά βάθος.
Εκείνος όμως όπερ περισσότερον ενδιαφέρει ημάς τους Έλληνες είναι ότι ο ένδοξος ηττημένος των Ιωαννίνων ούτε Τούρκος είναι, ούτε Αλβανος, αλλά καθαρός Έλλην, ων απόγονος Ελλήνων αρνηθέντων την Ελληνικήν θρησκείαν λόγω καιρικών του έθνους μας συμφορών.
Ο παππούς του κατήγετο εκ Μπούλτζου του Ζαγορίου και η μαμμή του εν Σουλίου.
Εκείνος όμως όπερ περισσότερον ενδιαφέρει ημάς τους Έλληνες είναι ότι ο ένδοξος ηττημένος των Ιωαννίνων ούτε Τούρκος είναι, ούτε Αλβανος, αλλά καθαρός Έλλην, ων απόγονος Ελλήνων αρνηθέντων την Ελληνικήν θρησκείαν λόγω καιρικών του έθνους μας συμφορών.
Ο παππούς του κατήγετο εκ Μπούλτζου του Ζαγορίου και η μαμμή του εν Σουλίου.
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Ακρόπολις» την Παρασκευή 22 Φεβρουαρίου 1913.
Στην επόμενη έκδοση της ίδιας εφημερίδας την άλλη μέρα και με αφορμή το κείμενο του Χρηστοβασίλη, δημοσιεύτηκε μια ακόμη μαρτυρία για τον Εσάτ πασά, που έστειλε κάποιος αναγνώστης της.
Στην επόμενη έκδοση της ίδιας εφημερίδας την άλλη μέρα και με αφορμή το κείμενο του Χρηστοβασίλη, δημοσιεύτηκε μια ακόμη μαρτυρία για τον Εσάτ πασά, που έστειλε κάποιος αναγνώστης της.
«Ένα χαρακτηριστικόν του Εσσάτ
Πασά
Φίλε Κύριε Διευθυντά
Μετά τα δημοσιεύματα εν τω σημερινώ φύλλο
της «Ακροπόλεως» περί του Εσσάτ πασά υπό του κ. Χ. Χρηστοβασίλη, αν αγαπάτε,
δημοσιεύσατε και το εξής χαρακτηριστικόν του ανδρός.
Μετά τον διορισμόν του ως Διοικητού της ανεξαρτήτου μεραρχίας Ιωαννίνων επεσκέφθη επανειλημένων και την Πρέβεζαν, υπαγόμενην εις την δικαιοδοσίαν του. Κατά την πρώτην αυτού επίσκεψιν του εκ των πρώτων, ως είκος, έσπευσε να τον ειδή και εις εξαδελφός του, Ταχσίν εφέντης ονόματι, δικηγορών εν Πρεβέζης, και τω απηύθυνε το «καλώς όρισες», εννοείται Τουρκιστί. Αλλ’ ο πασάς διακόπτων αυτόν αμέσως.
- Δεν ομιλείς, καημένε, της μάνας σου την γλώσσα; Τω είπεν Ελληνιστί
Λ.Ε.»
Μετά τον διορισμόν του ως Διοικητού της ανεξαρτήτου μεραρχίας Ιωαννίνων επεσκέφθη επανειλημένων και την Πρέβεζαν, υπαγόμενην εις την δικαιοδοσίαν του. Κατά την πρώτην αυτού επίσκεψιν του εκ των πρώτων, ως είκος, έσπευσε να τον ειδή και εις εξαδελφός του, Ταχσίν εφέντης ονόματι, δικηγορών εν Πρεβέζης, και τω απηύθυνε το «καλώς όρισες», εννοείται Τουρκιστί. Αλλ’ ο πασάς διακόπτων αυτόν αμέσως.
- Δεν ομιλείς, καημένε, της μάνας σου την γλώσσα; Τω είπεν Ελληνιστί
Λ.Ε.»
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder